Lịch sử các cuộc cách mạng 1,2,3

Cách mạng công nghiệp là sự dịch chuyển sang những quy trình sản xuất mới tại Châu Âu và Mỹ từ năm 1760 đến nửa đầu thế kỷ 19. Nhưng cách mạng công nghiệp không chỉ dừng lại ở đây. Thực chất có 3 cuộc cách mạng đã diễn ra.

Hãy cùng Cohost tìm hiểu về lịch sử 3 cuộc cách mạng 1,2,3 nhé.

1. Cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên

a. Thời gian

Cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên chính là cuộc cách mạng được đề cập ở phần đầu của bài viết. Nó bắt đầu vào năm 1760 và kết thúc vào khoảng những năm 1820 - 1840. Khởi nguồn tại Anh, cuộc cách mạng dần lan ra phía Tây Châu Âu và khu vực Anglo-Saxon.

b. Giai đoạn

Có 2 giai đoạn trong cuộc cách mạng: cơ giới hóa và những tiến bộ về khoa học, kỹ thuật. Trong giai đoạn đầu, máy móc được phát minh, than khoáng sản chuyển hóa thành năng lượng giúp máy móc hoạt động. Giai đoạn sau, các tiến bộ cải thiện không chỉ sản xuất mà còn cả cách tổ chức và các yêu cầu về nhân công. 

c. Đặc điểm

Cụ thể, chúng ta có thể nhận diện cuộc cách mạng này qua các đặc điểm sau:

• Sự phát minh của các loại máy móc mới
• Cách tổ chức công việc mới như hệ thống nhà máy, phân chia công việc và chuyên môn hóa
• Sử dụng các vật liệu cơ bản mới như sắt, thép
• Sử dụng các nguồn năng lượng mới như than, điện, petroleum
• Những phát triển quan trọng trong vận tải, truyền thông 

Một số phát minh nổi bật của giai đoạn lịch sử này có thể kể đến động cơ hơi nước, máy điện báo, đèn điện, đường sắt xe lửa, máy may.

d. Ảnh hưởng

Cuộc cách mạng công nghiệp thứ nhất đem đến nhiều thay đổi cho xã hội. Các phát minh cải thiện đời sống của mọi người, họ sản xuất nhiều hơn, di chuyển nhanh hơn và giao tiếp nhiều hơn. Tỷ lệ sinh tăng và tỷ lệ chết giảm, dẫn đến sự tăng lên trong dân số. 

Tuy nhiên, công nhân làm việc trong những môi trường không đảm bảo chất lượng. Nhiều phong trào công nhân xuất hiện, là bước đệm cho các công đoàn sau này. Hơn nữa, sự phân chia giai cấp càng rõ nét hơn vì dù sản lượng tăng, lợi nhuận chỉ thuộc về số ít sở hữu các nhà máy. 

Đọc thêm: Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 là gì?

2. Cuộc cách mạng công nghiệp thứ hai

a. Thời gian

Cuộc cách mạng công nghiệp thứ hai chỉ diễn ra sau cuộc cách mạng đầu tiên khoảng 30 năm, bắt đầu từ năm 1870 và kết thúc vào năm 1914, khi Chiến tranh thế giới thứ nhất bắt đầu. Dù có nhiều điểm tương đồng với cuộc cách mạng công nghiệp thứ nhất, cuộc cách mạng công nghiệp thứ hai đã thực sự diễn ra. 

Cuộc cách mạng thứ hai diễn ra sôi nổi nhất tại Anh, Đức Mỹ và một số quốc gia khác như Pháp, Ý, Nhật Bản. Những quốc gia này phát triển vượt bậc nhờ cuộc cách mạng và hiện tại vẫn là những cường quốc trên thế giới. 

b. Đặc điểm

Cách mạng 2.0 còn được gọi là cuộc cách mạng kỹ thuật. Giáo sư kinh tế, lịch sự Joel Makyr gọi đây là cuộc cách mạng gia tăng sự tương tác qua lại giữa khoa học và kỹ thuật. Nói đơn giản, đây là khi khoa học được ứng dụng rộng rãi, tạo ra nhiều phát minh trong kỹ thuật. 

c. Phát minh nổi bật

Giai đoạn này được gọi là giai đoạn của những phát minh. Một số phát minh tiêu biểu có thể kể đến: 

• Những năm 1870: Tín hiệu tự động, phanh khí nén, bộ ghép Janney cho đường ray xe lửa, điện thoại, đèn điện, máy đánh chữ và quy trình sản xuất thép từ sắt nóng chảy và phế liệu…
• Những năm 1880: Thép thay thế sắt trong xây dựng, tạo điều kiện thuận lợi xây dựng tàu biển, nhà cao tầng và các cây cầu lớn.
• Những năm 1990: máy quay đĩa và ảnh động, máy phát điện dẫn đến sự ra đời của tủ lạnh và máy giặt; động cơ đốt trong giúp tạo ra xe ô tô và chiếc máy bay đầu tiên.

d. Ảnh hưởng

Nhờ những phát minh này, năng suất cải thiện đáng kể, giá cả giảm mạnh, chất lượng đời sống đi lên. Nhiều người có thể mua được những sản phẩm do các nhà máy sản xuất hơn so với cuộc cách mạng đầu tiên. Đô thị hóa nhanh vì mọi người chuyển đến các thành phố lớn để sinh sống gần nhà máy. 

Điều kiện làm việc khó khăn, nhưng đây là giai đoạn mà luật an toàn lao động, giờ làm, cấm lao động trẻ em xuất hiện. 

3. Cuộc cách mạng công nghiệp thứ ba

a. Thời gian

Cuộc cách mạng 3.0 bắt đầu không lâu sau Thế chiến thứ 2, vào nửa sau của thế kỷ 20. Khác với hai cuộc cách mạng trước, khi trung tâm của cuộc cách mạng là ở Anh, cuộc cách mạng 3.0 do Mỹ, các nước phía Tây Châu Âu và Nhật Bản dẫn đầu. 

b. Đặc điểm

Cuộc cách mạng thứ ba, còn được gọi là cuộc cách mạng kỹ thuật số, là sự dịch chuyển từ kỹ thuật máy móc, điện sang kỹ thuật số. Nói đến đây, hẳn chúng ta đều nghĩ đến những chiếc máy tính cùng với internet đã kết nối mọi người, thúc đẩy quá trình toàn cầu hóa, biến thế giới của chúng ta thành “thế giới phẳng”. Tóm lại, đó là sự phát triển về mặt công nghệ thông tin. 

Đây là đặc điểm quyết định của cuộc cách mạng này. Tuy nhiên, bên cạnh đó, cuộc cách mạng này còn đánh dấu sự thay đổi trong việc sử dụng các nguồn năng lượng. Sự tăng giá của các nguyên liệu truyền thống khiến nhiều nguyên liệu khác, rẻ hơn, an toàn hơn, được quan tâm, như năng lượng mặt trời, năng lượng gió.

c. Phát minh nổi bật

Những phát minh của cuộc cách mạng 3.0 vẫn đang được chúng ta sử dụng rộng rãi hiện nay:

• Bộ vi xử lý
• Máy tính cá nhân
• Cảm biến hình ảnh
• Robot công nghiệp và tự động hóa

d. Ảnh hưởng

Những phát minh từ cuộc cách mạng từ cuộc cách mạng công nghiệp thứ ba dần len lỏi và trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Chẳng hạn, ngày trước, không ai có thể tưởng tượng máy tính trông như thế nào, thì bây giờ rất nhiều người đã sở hữu cho mình một chiếc máy tính cá nhân. Cuộc cách mạng 3.0 cũng chính là tiền đề cho cuộc cách mạng 4.0 sau này, khi công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ hơn nữa. 

Đọc thêm: Thách thức và cơ hội của cuộc cách mạng 4.0 đối với sinh viên

Cohost hi vọng rằng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về lịch sử của 3 cuộc cách mạng công nghiệp. So sánh với cuộc cách mạng 4.0 đang diễn ra, bạn có nhận ra sự khác biệt gì không? Hãy chia sẻ với Cohost nhé. Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết.